Τετάρτη 9 Σεπτεμβρίου 2009

Seasonal Feeling #εμείς και ο κόσμος

Πόσοι απο μας ξυπνάνε το πρωί με πλήρη συνείδηση του μεγέθους και της σημασίας τους; (Ρητορικό το ερώτημα σε θέση τίτλου. Θα το αναπτύξω στο μέτρο που μου κόβει ή τουλάχιστον έτσι σκοπεύω. Εγγυήσεις δεν δίνω)

Λοιπόν, την πρώτη φορά που διάβασα το εξαιρετικό "A portrait of the artist as a young man" του αγαπημένου μου ( δικού μου και όχι μόνο) James Joyce μου έκανε εντύπωση η σημείωση του πιτσιρικά ήρωα στο τετράδιο του (ονειρευόταν και αυτός την ώρα του μαθήματος). Έγραφε, (στην αγγλική το γράφω, όπως είναι στο βιβλίο)

Stephen Dedalus class of elements clongowes wood college sallins county Kildare Ireland Europe the world the universe

Ο Stephen Dedalus την ώρα του μαθήματος ή τέλος πάντων ο Joyce, έγραψε σε κατάσταση αξιοζήλευτης διαύγειας, μια πρόταση που εκτός της συγκλονιστικής αλήθειας της μπορεί εύκολα να χρησιμέψει σαν μάθημα ζωής. Θυμάμαι πολύ καλά την στιγμή που την πρωτοδιάβασα. Όταν διαβάζεις κάτι που έχει σημασία, αληθινή σημασία, το καταλαβαίνεις κυρίως απο το σώμα. Που ανατριχιάζει και σταματάει απαραιτήτως για μια ανάσα ενώ φυσικά επιστρέφεις για να ξαναδιαβάσεις πιο προσεκτικά, να χωνέψεις το νόημα και τις λέξεις. Ο συγγραφέας είναι γνωστό πως πρόκειται για ιδιοφυΐα και κανείς δεν περιμένει εμένα για να το επιβεβαιώσω. Η πρόταση του είναι μια λαμπερή συνειδητοποίηση της θέσης της σημασίας και τους μεγέθους μας, που την προφέρει με μια ανάσα, δίχως κόμματα και άλλα παραπλανητικά σημεία στίξης. Η πρόταση του έχει την προφάνεια μιας αλήθειας τόσο δυνατής όσο, ο ήλιος ή το σκοτάδι την νύχτα. Δεν είναι διαπραγματεύσιμη δεν χωράνε παύσεις, ούτε ναι-μεν-αλλά. Αν θες να το σκεφτείς με την λογική του δικού μας αιώνα, δηλαδή την λογική της εικόνας, σκέψου κινηματογραφικά. Ο κινηματογράφος σήμερα θα αναπαριστούσε πολύ έυκολα τούτη την πρόταση και το έχει κάνει τουλάχιστον σε καμία χιλιάδα ταινίες αν όχι παραπάνω χρησιμοποιώντας ένα ευρύ ζουμ άουτ. - όχι, δεν έχω ιδέα αν οι απόγονοι του Joyce θα μπορούσαν να αξιώσουν δικαιώματα- . Φανταστείτε το λοιπόν να ξεκινάει απο ένα κοντινό πλάνο στο πρόσωπο ενός παιδιού, να ανοίγει με γενικότερο πλάνο στην τάξη, έπειτα στο κτήριο του σχολείου, μετά στην κομητεία, και πάει λέγοντας για να τελειώσει σε μια πανοραμική απεικόνισή του ηλιακού συστήματος. Ναι, το έχετε δει. Το έχετε νιώσε όμως; Εδώ εντοπίζεται η δύναμη του βιβλίου που αντί να στο φέρνει έτοιμο στο πιάτο με τα μούτρα ενός ξένου παιδιού να απομακρύνονται απο το "κέντρο του κόσμου και της ύπαρξης", σε αναγκάζει να το φανταστείς και να γίνει εσύ ο Stephen. Δηλαδή, όταν εγώ ανατρίχιαζα και έψαχνα πώς να ξαναβρώ την ανάσα μου ζούσα το,

Δαφνη κρεββάτι υπνοδωμάτιο σπίτι γεωργίου χατζηδακη χανια κρητη ελλάδα ευρώπη κόσμος σύμπαν

Ώ του θαύματος λοιπόν απο τότε, όταν χρειάζομαι ένα καλό χαστούκι, o Joyce βοηθάει. Για να ξέρω την θέση και την μη-θέση μου. Την σημασία και την ασημαντότητα μου. Θέλω να πω αγαπημένοι μου πως ζούμε όλοι μας, όλη μας την ζωή σε ζούμ ιν. ΕΓΩ δεν έχω λεφτά, δεν βρίσκω τον έρωτα, δεν με παίζουν οι φίλοι μου, δεν νιώθω, δεν καταλαβαίνω, δεν μπορώ. Ναι, εντάξει, ξέρω, είμαστε το κέντρο του σύμπαντός μας. Αλλά βρε παιδί μου, Ζουμ Άουτ λιγάκι που και που.
Δεν βλάφτει. (άσε που έχει και μια φοβερή αίσθηση ελευθερίας)
Φιλάκια!